بررسی جرم مزاحمت تلفنی

با گسترش و گستردگی علم در دنیا خصوصاً در بحث ارتباطات و همگانی شدن آن و مخصوصاً امروزه که انواع فضاهای مجازی بوجود آمده و تمامی افرادی که قابلیت استفاده از آن را دارند دیگر حد و مرزی برای ارتباط بین افراد وجود ندارد که این همگانی شدن ارتباطات باعث به وجود آمدن مشکلات متعدد و در شرایط سخت تر موجب تحقق جرائم را ایجاد می نماید که یکی از این جرائم، مزاحمت تلفنی می باشد. ممکن است ولو برای یک بار در زندگی هر شخصی اینگونه مزاحمت ها که از طریق تلفن یا پیامک ایجاد می گردد در قالب مزاحمت تلفنی محقق گردد که شناخت هرچه بهتر این جرم می تواند در راستای عکس العمل مناسب در زمان تحقق، منعکس گردد. در راستای شناخت هرچه بهتر شرایط تحقق این جرم، کارشناس متخصص ما در امور کیفری به شرح توضیحات ساده و مختصری در این خصوص برای شما مخاطبین محترم ارائه نموده است:

در لغت مزاحمت عبارت است از: رنج رسانیدن، زحمت دادن، اندوه و فشار به یکدیگر، که در ترکیب لغت مزاحمت تلفنی، به معنای رنج رسانیدن یا آزار و اذیت از طریق تلفن به دیگری می باشد. قانون گذار در ماده ۶۴۱ قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات به این جرم پرداخته است که به موجب این ماده: «هر گاه کسی به وسیله تلفن یا دستگاههای مخابراتی دیگر برای اشخاص ایجاد مزاحمت نماید علاوه بر اجرای مقررات خاص شرکت ‌مخابرات، مرتکب به حبس از یک تا شش ماه محکوم خواهد شد.»

اگرچه در خصوص این جرم نظریات مشورتی متعددی ارائه شده است که محتوای اهم آنها عبارت است از اینکه؛

«تداوم پیامک های تلفنی هرچند دارای محتوای توهین آمیز هم نباشد، با رعایت سایر شرایط قانونی ممکن است مزاحمت تلفنی تلقی گردد.» یا نظریه دیگر در این خصوص که اشعار می دارد: «دستور قطع تلفن توسط مقام قضایی صرفاً به لحاظ ایجاد مزاحمت، قانونی نیست ولی چون مزاحمت تلفنی جرم است مرجع رسیدگی می تواند از طریق مخابرات محل استفاده از تلفن را ردگیری نماید تا مانع استفاده از تلفن مزاحم شود.»

همچنین قانون گذار علاوه بر ماده ۶۴۱ قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات، در ماده واحده قانون اصلاح تبصره ۲ ماده ۱۴ قانون تأسیس شرکت مخابرات ایران مصوب ۱۳۶۶ به این امر اشاره نموده است که به موجب آن: «هرکس وسیله مخابراتی در اختیار خود را وسیله مزاحمت دیگری قرار دهد یا به عمد و سوء نیت ارتباط دیگری را مختل نماید برای بار اول پس از کشف، ارتباط تلفنی او به مدت یک هفته به همراه اخطار کتبی قطع و تجدید ارتباط مستلزم پرداخت هزینه های مربوطه خواهد بود. برای بار دوم پس از کشف، ارتباط تلفنی او به مدت ۳ ماه همراه با اظهار کتبی قطع و تجدید ارتباط مستلزم تقاضای مشترک و پرداخت هزینه های مربوطه خواهد بود و برای بار سوم شرکت، ارتباط تلفنی وی را به طور دائم قطع و اقدام به جمع آوری منصوبات تلفن نموده و ودیعه مربوط به مشترک را پس از تسویه حساب مسترد خواهد نمود.»

به عنوان مثال ساده باری این جرم فرض کنید شخصی با ارسال پیامک و تماس های مکرر با تلفن همراه خانمی در اوقات مختلف شبانه روز به ایجاد مزاحمت پرداخته و موجبات سلب آسایش ایشان را فراهم می آورد و در چنین فرضی پیشنهاد می گردد اگر شخص مزاحم با درخواست عدم ایجاد مزاحمت، اقدام به قطع تماس و قطع مزاحمت ننمود، بهترین راه طرح شکایت از شخص مزبور از طریق مراجع قضایی خواهد بود.

مهترین ادله برای اثبات جرم مزاحمت تلفنی، پیام های ارسالی و یا تماس های گرفته شده از سوی شخص مزاحم خواهد بود که می توان با گرفتن اسکرین شات از لیست پیام ها و تماس ها و ضمیمه کردن آنها به شکوائیه، اقدام به طرح شکایت نمائید و همچنین درخواست استعلام از شماره تلفن جهت شناسایی مالک خط مزبور از مواردی است که باید مورد توجه قرار گیرد.

مرجع صالح رسیدگی به این جرم دادگاه محلی است که جرم در آنجا تحقق یافته است بدین شرح که اگر شماره از شهر یا روستای دیگر ایجاد مزاحمت نموده است، شکایت باید در جایی که نتیجه مجرمانه واقع گردیده یعنی شهر یا محل سکونت شاکی، شکایت رسیدگی شود.

همانطور که بیان گردید در صورتی که بتوان این جرم را به اثبات رسانید، به موجب ماده ۶۴۱ قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات، علاوه بر محکومیت به مجازات مطابق مقررات خاص شرکت مخابرات، متهم به ۱تا ۶ ماه حبس تعزیری محکوم خواهد شد.