جرائم پزشکی

جرائم ویژه پزشکی

جرائم پزشکی و نحوه رسیدگی به اینگونه پرونده ها

ابتدا لازم به ذکر است که مجموعه ما (مؤسسه حقوقی نواندیشان حق گستر فرداد) با در اختیار داشتن وکلای متخصص در امر جرائم پزشکی می تواند این اطمینان را برای شما به ارمغان آورد که در نزدیکترین زمان ممکن به بهترین نتیجه در خصوص پرونده خود دست خواهید یافت و به جرأت می توان این مجموعه را یکی از تخصصی ترین مجموعه ها در سطح کشور تلقی نمود.

مستند به ماده ۲۹۵ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲: «هر کس فعلی که انجام آن را بر عهده گرفته یا وظیفه خاصی را که قانون بر عهده او گذاشته است، ترک کند و به سبب آن، جنایتی واقع شود، چنانچه توانایی انجام آن فعل را داشته است جنایت حاصل به او مستند می شود و بر حسب مورد عمدی، شبه عمدی، یا خطای محض است، مانند اینکه مادر یا دایه ای که شیر دادن را بر عهده گرفته است، کودک را شیر ندهد یا پزشک یا پرستار وظیفه قانونی خود را ترک کند.»

مطابق ماده فوق، قصور پزشکی نوعی جرم است که با توجه به نوع عمل و انگیزه ارتکاب آن می تواند عمدی یا شبه عمد یا خطای محض باشد.

در این گونه پرونده ها، عمده ترین اقداماتی که از سوی پزشک یا پرستار ممکن است انجام شود به شرح ذیل می تواند باشد:

• اقدام ناشی از بی مبالاتی یا کوتاهی در کار در جرائم پزشکی

اگر اقدامی که از نظر علمی یا فنی یا تخصصی باید از سوی پزشک یا پرستار انجام شود ولی این اقدام به هر نحو از سوی این اشخاص صورت نپذیرد و به واسطه این ترک فعل (عدم انجام کار)، ضرر یا خسارت مالی یا جانی یا روانی به بیمار وارد شود، این اقدام وی از طریق مراجع قضایی توسط تیم تخصصی آشنا به این قبیل پرونده ها، قابل پیگیری خواهد بود. به عنوان مثال؛ اگر پزشک قبل از عمل جراحی مشاوره های لازم و معاینه دقیق بیمار را انجام ندهد یا قبل از بیهوش کردن بیمار جهت عمل جراحی اقدام به معاینه قلب و تهیه نوار قلب از او نکند و از این حیث خسارتی به بیمار وارد شود، یا اقدام به انجام عکس های رادیولوژی یا آزمایش های مربوط به عمل را انجام ندهد، این اقدام مصداق بی مبالاتی بوده و می توان پزشک مزبور را از این حیث مورد تعقیب جهت دریافت خسارت قرار داد.

• اقدام ناشی از بی احتیاطی در جرائم پزشکی

برخلاف بند فوق، اگر پزشک یا پرستار در زمان درمان یا معاینه، توجه و دقت لازم را انجام ندهد، یا در تصمیم اتخاذی مرتکب افراط یا تفریط یا اشتباه گردد و به واسطه این اقدام، به بیمار خسارت جانی یا روانی وارد گردد، می توان پزشک یا پرستار مزبور را تحت تعقیب قرار داد. به عنوان مثال؛ اگر در حین عمل جراحی، پزشک وسایل مربوط به عمل جراحی از قبیل سوزن یا قیچی یا سایر وسائل خود را در داخل جسم بیمار جا گذارد یا در زمان عمل جراحی، یکی دیگر از اعضای سالم موجود در بدن را به اشتباه مورد صدمه قرار دهد مانند اینکه در هنگام عمل معده بیمار، بی احتیاطی کند و به روده یا کبد بیمار آسیب رساند یا در هنگام پایان عمل جراحی معده، بیمار به دلیل بی احتیاطی پزشک چسبندگی روده پیدا کند یا در زمان معاینه بیمار، پزشک دارو اشتباه تجویز کند یا تشخیص اشتباه دهد یا داروی بیش از حد مجاز تجویز نماید، همگی مصداق بی احتیاطی بوده و قابل پیگرد می باشد.

• نداشتن مهارت فنی یا علمی کافی در جرائم پزشکی

اگر پزشک مهارت فنی یا علمی لازم را برای انجام کار خاصی که قصد انجام آن را دارد نداشته باشد و از این حیث خسارتی به بیمار وارد گردد، می توان پزشک خاطی را مورد تعقیب قرار داد. به عنوان مثال؛ اگر پزشک علم و دانش کافی جهت درمان یا جراحی بیمار را نداشته باشد یا به دلیل بی تجربه بودن او در انجام عمل جراحی خسارتی به بیمار وارد سازد یا توانایی انجام عمل جراحی مورد نظر را نداشته باشد یا به دلیل تازه کار بودن توانایی تشخیص بیماری بیمار را نداشته باشد و با تشخیص اشتباه خسارتی به بیمار وارد گردد، بخشی از مثال های ناشی از نداشتن مهارت فنی یا علمی کافی پزشک می باشد.

البته توجه داشته باشید که از یک پزشک انتظار نیست که از تمام دانش های علمی و مهارت های فنی اطلاع داشته باشد ولی در زمان بررسی این گونه پرونده ها، از طریق کارشناسان در رشته تخصصی مربوطه تقصیر یا عدم تقصیر پزشک مورد بررسی قرار می گیرد چراکه یک پزشک باید در رشته خود در حد معقول دانش کافی در زمینه های پزشکی را داشته باشد.

موارد دیگری نیز در خصوص تقصیر پزشک یا پرستار وجود دارد که به دلیل مختصر گویی به آنها اشاره نمی گردد.

پس از شناسایی تقصیر پزشک و ورود خسارت به بیمار، از دو طریق می توان به جبران خسارات جانی و روانی وارده اقدام نمود:

الف- طرح دعوای حقوقی با تقدیم دادخواست

در صورتی­که خواهان بخواهد از طریق حقوقی خسارت وارده به خود علیه پزشک رامطالبه کند همانند سایر افراد با تنظیم دادخواست در محاکم عمومی طرح دعوی می نماید و محاکم نیز مطابق قواعد عام رسیدگی، اقدام به رسیدگی می نمایند. و از این جهت بین پزشکان و سایر افراد تفاوت وجود ندارد. اما توصیه ما به اشخاصی که قصد طرح دعوای حقوقی را دارند این است که حتماً در این قبیل پرونده ­ها به دلیل تخصصی بودن موضوعات حتماً از وکلای متخصص در این زمینه مشورت گرفته و سپس اقدام به طرح دعوا نمایند.

ادامه مطالب در پست­ بعدی… .