
بررسی جرم تهدید
بررسی جرم تهدید
تهدید از منظر حقوقی به رفتار نامشروعی گفته میشود که مرتکب با انجام آن موجب ایجاد ترس و واهمه اشخاص میشود.
این جرم از جرائم علیه اشخاص میباشد و مواد ۶۶۸ و ۶۶۹ قانون مجازات اسلامی در بخش تعزیرات به آن اختصاص یافته است.
ارکان تشکیل دهنده جرم
ارکان تشکیل دهنده این جرم مانند سایر جرائم مشتمل بر ۳ عنصر قانونی، مادی و معنوی میباشد که برای مجرم شناختن فرد هر ۳ رکن الزامی میباشد.
الف) عنصر قانونی
عنصر قانونی جرم که شاخص ترین رکن این جرم در همه جرائم میباشد در مواد ۶۶۸ و ۶۶۹ قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات اشاره گردیده است.
مستند به ماده ۶۶۸ قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات: «هرکس با جبر و قهر یا با اکراه و تهدید دیگری را ملزم بهدادن نوشته یا سند یا امضا و یا مهر نماید و یا سند و نوشتهای کهمتعلق به او یا سپرده به او میباشد را از وی بگیرد به حبس از سه ماه تا دو سال و تا (۷۴) ضربه شلاق محکوم خواهد شد.»
مطابق ماده ۶۶۹ این قانون: «هرگاه کسی دیگری را به هر نحو تهدید به قتل یاضررهای نفسی یا شرفی یا مالی و یا به افشای سری نسبت به خودیا بستگان او نماید، اعم از اینکه به این واسطه تقاضای وجه یا مال یا تقاضای انجام امر یا ترک فعلی را نموده یا ننموده باشد به مجازات شلاق تا (۷۴) ضربه یا زندان از دو ماه تا دو سال محکومخواهد شد.»
ب) عنصر مادی
نماد خارجی و فیزیکی از یک عمل مجرمانه در عالم واقع به عنصر مادی تعبیر میشود که ممکن است به اشکال متفاوت فعل، ترک فعل، فعل ناشی از ترک فعل، بروز نماید.
در این جرم با توجه به مواد۶۶۸ و ۶۶۹ قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات چنین استنباط می شود که رفتار این جرم فعل مثبت مادی است و با ترک فعل امکان ندارد.
در ادامه شرایط و اوضاع و احوال لازم برای ارتکاب جرم را بررسی میکنیم که این شرایط در ۴ شاخه طبقه بندی می شود:
-
مرتکب جرم
این ماده فقط شامل اشخاص حقیقی می شود و اشخاص حقوقی را در بر نمی گیرد و ویژگی خاصی در شخص حقیقی شرط نمی باشد.
-
وسیله ارتکاب جرم
ماده ۶۹۹ قانون مزبور که عبارت “به هرنحو” در آن قید گردیده استنباط می شود که وسیله ارتکاب شرط نیست و این جرم به هر طریقی و با هر وسیله ای مشمول مقررات جزایی خواهد بود.
-
شرایط تحقق جرم
تهدید به قتل یا ضررهای نفسی یا مالی یا شرفی یا افشای سری نسبت به خود یا بستگان از موضوعات این جرم تلقی شده است.
نکته حائز اهمیت این است برای اینکه تهدید صورت گرفته مصداق عنصر مادی جرم باشد باید دارای شرایطی باشد که عبارت است از:
الف- تهدیدکننده قادر به انجام تهدید صورت گرفته باشد
ب- احتمال وقوع تهدید صورت گرفته با توجه به وضعیت تهدید شونده وجود داشته باشد
ج- تهدید نسبی است و ملاک تشخیص آن عرف است
د- تهدید جنبه قانونی نداشته باشد و ارتکاب عمل غیرقانونی باشد
و- تهدید صورت گرفته باید واضح باشد.
-
نتیجه مجرمانه
با توجه به ماده ۶۹۹ قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات، صرف تهدید جرم است و نیازی به نتیجه و عملی شدن تهدید نمی باشد و جرمی مطلق است ولی تهدید موضوع ماده ۶۶۸ این قانون مقید و منوط به تحقق نتیجه مجرمانه می باشد.
ج) عنصر معنوی جرم
تهدید از جمله جرائم عمدی است و صرف سوء نیت عام جهت تحقق آن کافی است.
با توجه به مواد قانونی و اینکه قانون گذار نصی در رابطه شروع به جرم تهدید ندارد، لذا شروع به جرم تهدید، جرم نیست ولی اگر اقدامات انجام شده از سوی مرتکب عنوان مجرمانه داشته باشد وی به مجازات همان جرم محکوم می گردد.
در رابطه با معاونت در جرم با توجه به ماده ۱۲۶ قانون مجازات اسلامی در مواردی قانون گذار تهدید را از موارد معاونت دانسته است.
با توجه به ماده ۱۲۵ قانون مجازات اسلامی، شرکت در این جرم قابل تحقق است بدین نحو که تمام کسانی که این جرم را با مشارکت هم انجام می دهند همه آنها را باید شریک جرم محسوب و مجازات معادل مجازات فاعل مستقل جرم را در مورد هر یک از آنها اعمال نمود.
صلاحیت رسیدگی به جرم
در رابطه با صلاحیت مراجع قضائی در رسیدگی به این جرم، باید به صلاحیت ذاتی و محلی آن توجه نمود.
مستند به ماده ۳۰۱ قانون آیین دادرسی کیفری، دادگاه کیفری دو محل وقوع جرم صلاحیت رسیدگی به این جرم را دارد.
در رابطه با صلاحیت محلی با توجه به مواد ۳۱۰ و ۳۱۱ قانون مذکور، دادگاه کیفری دو محل انجام رفتار مجرمانه صلاحیت رسیدگی به جرم را دارد.