بررسی جرم افتراء
همواره در پرونده های کیفری بحث افتراء بعد از خاتمه شدن پرونده دیگر مطرح می گردد، بدین شرح که اگر شاکی به صورت واهی از دیگری جرمی را منتسب کرده و نتواند ادعای خود را نیز به اثبات برساند، طرف مقابل حق طرح شکایت کیفری افتراء را خواهد داشت. در این حین وکیل متخصص پرونده های کیفری مؤسسه ما به صورت کاملاً مختصر به تبیین این جرم پرداخته است.
تعریف جرم افتراء
افترا به معنی تهمت زدن و کار های ناروا است به دروغ به کسی نسبت دادن و در اصطلاح حقوقی نسبت نادرست ارتکاب جرمی به شخصی دیگری می باشد.
ارکان تشکیل دهنده جرم افتراء
الف- عنصر قانونی
جرم افتراء در مواد ۶۹۷ و ۶۹۹ قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات به صورت افتراء عملی و افتراء شفاهی جرم انگاری شده است.
ب- عنصری مادی
بند اول رفتار مجرمانه
در این جرم چه افتراء عملی و چه افتراء شفاهی رفتار مجرمانه به صورت فعل مثبت نمود پیدا می کند بدین نحو که مرتکب جرم باید عمل و اقدامی انجام دهد تا جرم محقق گردد لذا به صرف ترک فعل و سکوت محقق نمی گردد.
بند دوم شرایط و اوضاع و احوال لازم برای تحقق جرم
مرتکب جرم می تواند هر شخصی باشد و از این حیث بین زن و مرد و نوجوان و بزرگسال تفاوتی نمی توان قائل شد.
از طرفی باید انتساب عناوین مجرمانه به دیگری محقق گردد بدین شرح که در افتراء شفاهی باید به مجنی علیه جرمی منتسب شود و در افتراء عملی در مظان اتهام قرار دادن مجنی علیه شرط تحقق بزه مزبور می باشد.
همچنین مرتکب باید صریح امری را به دیگری نسبت دهد و آن امر نیز مطابق قانون جرم باشد و همچنین باید طرف مورد افتراء شخص معینی باشد حال به صورت صریح با ذکر نام و مشخصات یا به صورت غیر صریح با ایماء و اشاره طرف انتساب معلوم گردد.
در نهایت نیز شخص شاکی نباید بتواند جرمی که به دیگری نسبت داده را در دادگاه یا دادسرا به اثبات برساند.
ج-عنصر معنوی
مرتکب باید عالماً و عامداً جرمی را به دیگری نسبت دهد و واقف و آگاه باشد که این نسبت دروغ است و شامل سوء نیت عام و خاص به شرح ذیل است:
سونیت عام جرم افترا
مرتکب باید رفتار مجرمانه را به صورت ارادی انجام دهد و اینکه مرتکب نسبت به عمل و اقدام خود آگاه باشد. افترای شفاهی فقط باید دارای سونیت عام باشد ولی افترای عملی علاوه بر سونیت عام سونیت خاص نیز به همراه دارد.
سونیت خاص جرم افترا
سوء نیت خاص به این معنی است که شخص مرتکب قصد تحقق نتیجه مجرمانه را داشته باشد.
